niedziela, 12 stycznia 2025

Zamek i pałac Plumlov. Marzenie ściętej głowy w sercu Moraw

Zamek i pałac w Plumlovie to miejsce, które przez wieki zmieniało swoje oblicze i właścicieli, będąc świadkiem burzliwych wydarzeń historycznych i zmian politycznych. Jego historia sięga końca XIII wieku, kiedy to zamek pełnił przede wszystkim funkcje obronne, a później stopniowo przekształcał się w rezydencję szlachecką. Choć przez wieki ulegał zniszczeniom, jego architektura i losy fascynują do dziś, ukazując dążenie do wielkości oraz ambicje rodzin, które go posiadały. Zamek w Plumlovie to prawdziwa perła Moraw, której historia jest pełna zarówno chwały, jak i tragedii.

Pierwsze wzmianki o zamku w Plumlovie pochodzą z końca XIII wieku. Zamek prawdopodobnie wybudował Przemysł Ottokar II na dziedzińcu dzisiejszego założenia pałacowego. Była to prosta, ufortyfikowana budowla pełniąca funkcję obronne. Zamek kilkukrotnie zmieniał właścicieli. Przemysł Ottokar II przekazał go księciu Mikulaszowi z Opawy (przełom XIII i XIV wieku); następnie majątek przez krótki czas należał do króla Jana Luksemburskiego. W latach 1322-1325 zamek był w rękach panów z Kravařu, a od 1491 roku stał się własnością rodu Pernštejnów. To właśnie za ich panowania zamek przeżywał swój największy rozkwit.

Rodzina Pernštejnów słynęła nie tylko z rybołówstwa, ale także z działalności gospodarczej. W okolicach Plumlova zbudowali ponad 30 stawów, w tym znany do dziś staw Podhradski położony po południowej stronie zamku. Pernštejnowie założyli także gospodarstwo rolne, browar, słodownię, owczarnię i spichlerze. Niestety, w 1586 roku zamek spłonął, a właściciele nie mieli wystarczających środków na jego odbudowę. Majątek sprzedali więc w 1599 roku rodzinie Liechtensteinów. Nowi właściciele przeprowadzili jego odbudowę, wznosząc kamienne mury z bastionami, fosę i nową bramę z mostem zwodzonym, co uczyniło zamek praktycznie niemożliwym do zdobycia.

W 1643 roku, podczas wojny trzydziestoletniej, zamek został zaatakowany przez Szwedów, którzy spalili i splądrowali jego wnętrza. Pamiątką po tym tragicznym wydarzeniu są tablica pamiątkowa oraz dwie armaty wmurowane w ścianę miejscowego kościoła. Po wojnie na zamku dokonano jedynie niezbędnych napraw. W 1801 doznał on znacznych uszkodzeń podczas burzy, a następnie został rozebrany w 1805. Do dziś zachowały się jedynie pozostałości murów piwnic i sklepienia.

Wokół zamku już w XVII wieku rozpoczęto realizację ambitnego planu budowy pałacu, który miał się stać rodową siedzibą Liechtensteinów. Wzniesiono go w latach 1680-1690 na skale nad stawem Podhradskim. Początkowo planowano budowę czteroskrzydłowego pałacu, który miał być największą budowlą tego typu na Morawach. Rezydencja miała mieć układ na planie kwadratu, trzy kondygnacje oraz bogate fasady z portykami po obu stronach. Z powodów ekonomicznych zbudowano jedynie jedną czwartą planowanej budowli, a nawet ta część nie została w pełni wykończona. Pałac pozostał nieumeblowany i niezamieszkany. W XVIII wieku dobudowano budynki administracyjne, tworząc tzw. "niski zamek", który otacza dziedziniec. 

Po 1850 roku parter rezydencji pełnił funkcję więzienia, pierwsze piętro zajmowały sąd i urząd skarbowy, a wyższe kondygnacje przeznaczone były na mieszkania urzędników. W latach 1867-1869 przeprowadzono remont elewacji, a w 1907 roku zakończono prace, nadając budowli obecny wygląd. W 1931 roku w ramach pierwszej reformy rolnej państwo skonfiskowano cały majątek. W latach 1964-1965 zabezpieczono znajdujący się w coraz gorszym stanie budynek, jednak pełna renowacja rozpoczęła się dopiero w 1994 roku, kiedy pałac stał się własnością gminy Plumlov. Obecnie obiekt jest udostępniany do zwiedzania; służy także jako miejsce wydarzeń kulturalnych.

Dziś zamek w Plumlovie, choć wciąż pełen śladów minionych epok, stanowi nie tylko pomnik przeszłości, ale również miejsce kultury i turystyki. Dzięki wieloletniej renowacji, która rozpoczęła się dopiero w latach 90-tych XX wieku, pałac odzyskał swoje dawną świetność i stał się miejscem, które zachwyca nie tylko historią, ale także swoją architekturą. Przemiany, którym podlegał przez wieki, sprawiają, że zamek jest fascynującym świadkiem historii regionu i niezapomnianą atrakcją dla wszystkich, którzy pragną odkrywać tajemnice przeszłości.





Podoba Ci się moja twórczość? 
Będzie mi miło, jak postawisz mi wirtualną kawę, która doda mi energii do działania :-)

Postaw mi kawę na buycoffee.to

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz