poniedziałek, 6 września 2021

Zamek Piastów Śląskich, czyli... płyniemy do Brzegu!

Do Brzegu dopłynęliśmy - niemal dosłownie - podczas Wielkiej ulewy w połowie lipca. Nie mieliśmy go w planach, więc tym razem postawiliśmy na spontan i to był strzał w dziesiątkę. Czytajcie dalej, jeśli chcecie dowiedzieć się, dlaczego zamek w Brzegu nazywa się "Śląskim Wawelem", zobaczyć piastowskie sarkofagi w podziemiach twierdzy oraz poznać jeden z najcenniejszych zabytków renesansowych w Polsce. 


Brzeg pierwszy raz został wspomniany w 1234 roku, a lokowano go między 1246 a 1248 rokiem. Już wtedy na terenie obecnego zamku istniał dwór oraz gotycki zamek, a w 1300 roku wzniesiono Wieżę Lwów nazwaną tak od figur zwierząt, które ją wieńczyły. W 1311 r. powstało Księstwo Brzeskie, a w okresie 1360-1370 książę Ludwik I brzeski dokonał przebudowy zamku. W tym czasie powstała także gotycka kaplica św. Jadwigi.


W XVI wieku miała miejsce znaczącą przebudowa zamku, która nadała mu charakter renesansowy. Podczas prac inspirowano się architekturą Zamku Królewskiego na Wawelu, skąd często Brzeg określa się mianem "Śląskiego Wawelu". W latach 1541-1544 wzniesiono południowe skrzydło, a między 1544 a 1547 r. powstało skrzydło wschodnie.


W 1675 r. na zamku zmarł ostatni potomek z linii Piastów Śląskich i od tego czasu rezydencja zaczęła podupadać. Zamek uległ niewielkim zniszczeniom w czasie ostrzału miasta przez króla pruskiego, Fryderyka II w 1741 r. Na przestrzeni lat pełnił funkcję karczmy, koszar czy magazynu. W 1924 r. budynek uporządkowano i utworzono w nim Muzeum  Miejskie. Po II wojnie światowej otwarto muzeum Muzeum Piastów Śląskich. 


Budowla mocno ucierpiała na przestrzeni wieków, nie oszczędziła jej także II wojna światowa. W okresie 1966-1990 zamek został odbudowany i przywrócono mu jego pierwotne założenie przestrzenne. Od 1988 r. można oglądać tu wystawy stałe: "Sztukę śląską XV-XVIII wieku ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu" i "Z przeszłości i tradycji Piastów Śląskich". Ekspozycja prezentuje m. in. rekonstrukcje strojów i zbroi Piastów Śląskich oraz dzieje militarne miasta. W 2004 r. w podziemiach otwarto wystawę sarkofagów i nagrobków piastowskich książąt. Organizowane są wystawy czasowe, my trafiliśmy na ekspozycję dotyczącą przesiedleń kresowian. 




Wyjątkową ozdobą zamku jest portal bramy wjazdowej, który zajmuje całą ścianę frontową dwupiętrowego budynku. W górnym rzędzie, nad pierwszym piętrem, znajdują się rzeźby władców polskich oraz piastowskich książąt śląskich. Umieszczono je w trzech segmentach po cztery figury, przy każdym dodając kartusz z zapisanym po łacinie imieniem osoby, którą przedstawia. 


Zwiedzając Brzeg, warto też podejść na brzeski rynek, w którego centralnym miejscu znajduje się jeden z najcenniejszych zabytków renesansowych w Polsce. Mowa oczywiście o ratuszu wzniesionym w latach 1569-1577 według projektu Bernarda Niurona. Część elewacji pokryto techniką sgraffita, która zawsze mnie zachwyca. Niestety pogoda uniemożliwiła nam dalsze zwiedzanie Brzegu  ale cieszę się, że chociaż tyle udało nam się zobaczyć. 


Brzeg jest miejscem, które warto choć raz w swoim życiu odwiedzić. Zarówno zamek, jak i renesansowy ratusz stanowią zabytki ogromnej wagi w skali naszego kraju. Wystawy prezentowane w muzeum pozwalają poznać nie tylko Piastów Śląskich, ale też obcować że znamienitą sztuką ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Płyńcie albo jedzcie zatem... Byle do Brzegu! 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz