Pałac w Wojanowie jest kolejną rezydencją w Dolinie Pałaców i Ogrodów, jaką odwiedziliśmy. Gdy dwukrotnie zatrzymywaliśmy się tu na weekend, wprost nie mogliśmy uwierzyć, że jeszcze dziesięć lat wcześniej pałac znajdował się w stanie kompletnej ruiny grożącej katastrofą budowlaną. Wojanów miał dużo szczęścia i przeszedł totalną metamorfozę, dzięki której dziś jest jednym z najpiękniejszych i najchętniej odwiedzanych pałaców Kotliny Jeleniogórskiej.
Historia Wojanowa sięga końca XIII wieku, kiedy majątek znajdował się w rękach rodziny Zedlitzów, którzy z przerwami władali tu do XVIII wieku. W 1603 roku wzniesiono okazały dwór, który został zniszczony w okresie wojny trzydziestoletniej, a następnie odbudowany w 1667 r. W kolejnych wiekach wojanowski majątek znów zmieniał swych właścicieli. Jednym z nich był jeleniogórski kupiec Daniel von Buchs (od 1754), który zmodernizował i przebudował pałac na styl barokowy. Kolejne zmiany wprowadził w latach 1832-33 radca sądowy Carl Albrecht Ike, któremu zawdzięczamy także założenie parku krajobrazowego. Od 1839 roku Wojanów stał się własnością księżnej Luziy Niderlandzkiej, która otrzymała pałac od swojego ojca, króla Prus, Fryderyka Wilhelma III. Włości należały do rodziny królewskiej do 1908 roku, kiedy zostały sprzedane przez ostatnią spadkobierczynię Marię zu Wied. W czasie II wojny światowej w pałacu urządzono obóz pracy dla robotników przymusowych.
Powojenna rzeczywistość nie była łaskawa dla pałacu. Wojska sowieckie wywiozły całe cenne wyposażenie, a dzieła zniszczenia dokończyli miejscowi szabrownicy. Następnie majątek przeszedł pod zarząd PGR. Reprezentacyjne sale zamieniono na mieszkania czynszowe dla pracowników oraz biura, niszcząc oryginalny wystrój i układ wnętrz. Po likwidacji PGR-u pałac został opuszczony i niezabezpieczony. W 1997 roku kupiła go włoska firma i dokonała podstawowych prac zabezpieczających. W 2002 roku w nieznanych okolicznościach wybuchł pożar, który doprowadził pałac do jeszcze gorszego stanu niż w latach 90. Obiekt ze spalonym dachem przez trzy lata niszczał, narażony na działanie czynników atmosferycznych. W 2005 roku założenie pałacowo folwarczne kupiła spółka Pałac Wojanów i podjęła się heroicznego zadania odbudowy ruiny.
Po latach zaniedbań i dewastacji pałac znajdował się w katastrofalnym stanie. Niewiele pozostało z oryginalnego wystroju. Zachował się między innymi układ pomieszczeń w piwnicy, na wyższych kondygnacjach nieliczne resztki dekoracji malarskich. Z dawnego renesansowego dworu zachował się w elewacji frontowej dwudzielny portal zwieńczony fryzem z tarczami herbowymi, obramienia okien w dolnej kondygnacji oraz wewnętrzny portal prowadzący do piwnicy. W pawilonach ogrodowych i łącznikach przetrwała oryginalna kamieniarka. Trwające kilka lat prace konserwatorskie i budowlane miały na celu przystosowanie pałacu i jego oficyn do nowej funkcji - hotelowej i restauracyjnej. Jeden z budynków - stodołę rozebraną w latach 70. XX w. - zbudowano od nowa, aby zamknąć układ funkcjonalny. Wykonano też drogi i ścieżki oraz zrewitalizowano park. Dziś pałac w Wojanowie jest wspaniałą wizytówką Kotliny Jeleniogórskiej.
Pałac w Wojanowie jest kolejną, po Łomnicy, budzącą respekt odbudową zniszczonego pałacu. Niesamowite jest także to, że oba zabytki dzieli od siebie zaledwie kilkaset metrów! To prawdziwy fenomen Doliny Pałaców i Ogrodów, którą każdy miłośnik historii oraz zabytkowych rezydencji powinien choć raz w swoim życiu odwiedzić.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz