Przez Strzelce Opolskie dziesiątki razy przejeżdżałam pociągiem i aż trudno uwierzyć, że dopiero tej wiosny postanowiłam uczynić z tego miasta cel naszej wycieczki. Jego najważniejszym zabytkiem jest piastowski zamek, lecz to nie jedyna atrakcja, jaka czeka tu na miłośników historii. Zobaczcie, co czeka na Was w Strzelcach Opolskich.
Na Górnym Śląsku, na północno-wschodnim stoku Góry Świętej Anny, leżą Strzelce Opolskie. Miasto istniało już w średniowieczu i do 1532 roku należało do książąt piastowskich. Następnie przeszło pod panowanie austriackie. Gród znacznie ucierpiał podczas wojny trzydziestoletniej, był parokrotnie niszczony i odbudowywany. W XVIII wieku stał się częścią Prus. Dwudziesty wiek również był burzliwy dla Strzelec Opolskich - w 1919 roku znalazły się one w prowincji Górnośląskiej, w trakcie plebiscytu ponad 85% mieszkańców opowiedziało się za pozostaniem w Niemczech. Tak też się stało po powstaniach śląskich. Pod koniec II wojny światowej, po wejściu wojsk radzieckich do miasta, zamek i zabudowa miasta została spalona, straty sięgały 90%. Obecnie Strzelce są częścią województwa opolskiego.
Największym zabytkiem Strzelec Opolskich jest zamek, którego powstanie zawdzięczamy książętom piastowskim. Wiadomo, że w Strzelcach istniał drewniany zamek myśliwski, a po jego pożarze w 1273 roku wzniesiono budowlę murowaną. W XIV gród otoczono murami obronnymi, pod których do dziś zachowały się ślady. Po wygaśnięciu rodu opolskich Piastów w pierwszej połowie XVI wieku, księstwo opolsko-raciborskie znalazło się pod panowaniem austriackim. Miasto kilkukrotnie zmieniało właścicieli. Zamek, wówczas mocno zniszczony, został odbudowany w latach 1562-1596. Wkrótce Strzelce stały się miastem prywatnym.
Wojna trzydziestoletnia przyniosła Strzelcom liczne zniszczenia. Rozkwit miasta i zamku przypadł na okres panowania rodu Colonny, kiedy to dobudowano kaplicę, ale prawdziwym renesansem jego świetności był okres, gdy stanowił on siedzibę rodu Renardów (po 1815). W 1840 roku miała miejsce wielka przebudowa zamku, podczas której powstała między innymi wieża. Ostatnią rodziną w strzeleckim zamku był ród Castell-Castell - od 1932. Ufundowali oni przystosowanie obiektu do standardów XX wieku, między innymi doprowadzając kanalizację. Ich panowanie zakończyło się 21 stycznia 1945 roku, kiedy to miasto zdobyły i spaliły wojska rosyjskie. Od tego czasu zamek pozostaje w ruinie, jest własnością prywatną. W 2018 roku została wyremontowana wieża.
Zamek w Strzelcach Opolskich nie jest jedynym zabytkiem w mieście. Podczas naszego krótkiego spaceru zobaczyliśmy między innymi...
Datowany na 1505 roku drewniany kościół św. Barbary znajdujący się na cmentarzu katolickim. Był kilkukrotnie przebudowywany i odnawiany, między innymi w 1683, 1720, 1970, 2010 r. Co ciekawe, w momencie powstania, znajdował się poza miastem. Dziś położony jest w jego centrum.
W pobliżu zamku zobaczymy jeszcze jeden zabytkowy budynek - masztalarnię, w której kiedyś mieściła się stajnia dla koni. Powstanie budynku jest związane z postacią hrabiego Andrzeja Renarda, który objął władzę w Strzelcach w 1815 roku. Hodował on konie w stadninie w Olszowej, która była znana na całą Europę. W przypałacowej stajni trzymał 50 koni, w tym ogiery wyścigowe sprowadzane z Anglii.
Strzelecki ratusz pierwszy raz wzmiankowany był w 1581 roku. W 1754 roku strawił go pożar, który nawiedził miasto, lecz już cztery lata później został odbudowany. Kolejne dwa pożary na początku XIX wieku doprowadziły siedzibę władz miejskich do całkowitej ruiny. Nowy ratusz postawiono w latach 1844-46 według projektu budowniczego Rocha. Budowlę możemy na strzeleckim rynku podziwiać do dziś.
Naszą uwagę przykuł także ponad stuletni budynek browaru. Należał on do Browaru Miejskiego J. Steinitza, którego początki sięgają 1816 roku. Obiekt zlokalizowany przy ul. Kościuszki zbudowano z cegły i piaskowca w latach 1898-1900. Browar działał prawdopodobnie do 1926 roku, po II wojnie światowej nie wznowiono w nim produkcji, obiekt niszczał, a w 2002 roku strawił go pożar. Cztery lata później dzięki inicjatywie prywatnego inwestora w dawnym browarze powstał luksusowy ośrodek, mieszczący m.in. restaurację, hotel i centrum konferencyjne.
Na koniec wspomnę o baszcie z XV wieku, która przed laty była częścią systemu obronnego miasta. Znajduje się ona tuż obok kościoła parafialnego św. Wawrzyńca. Na przełomie XVII i XVIII wieku baszta została przerobiona na dzwonnicę kościelną i taką funkcję pełni do dziś.
W Strzelcach Opolskich spędziliśmy pół dnia i całkowicie wystarczyło to na spacer po najważniejszych zabytkach oraz spędzenie czasu przy zamku oraz w pobliskim parku (jest tam duży plac zabaw). Województwo opolskie słynie z piastowskich zamków i to własnie ruiny jednego z nich zachęciły nas do odwiedzenia miasta. Szkoda tylko, że potencjał tego miejsca nie jest w pełni wykorzystany i nie zrobiono na wieży punktu widokowego. Trzymam kciuki, aby zamek doczekał się w przyszłości inwestycji.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz