Pewnie mało kto o tym wie, ale w Częstochowie znajduje się jeden z największych kirkutów w kraju, z liczbą macew sięgającą 5 tysięcy! Został częściowo zniszczony przez Niemców w czasie II wojny światowej, którzy od 1943 r. dokonywali na nim masowych egzekucji. Wśród zarośniętych alejek do dziś skrywają się piękne nagrobki, ale też masowe mogiły, które przypominają o tragicznej historii tego miejsca.
Tak potężny kirkut w tym miejscu może początkowo dziwić, zwłaszcza że w Częstochowie aż do XVIII wieku na mocy obowiązującego prawa nie mogli osiedlać się żadni Żydzi. Dopiero po zniesieniu zakazu wyznawczy religii mojżeszowej zaczęli przyjeżdżać do miasta; w 1798 roku powstała gmina żydowska, a na początku XIX wieku liczebność Żydów wzrastała z roku na rok. Wkrótce stanowili około 15 procent ogółu mieszkańców, a na początku XX wieku - aż 1/3!
Cmentarz przy ulicy Złotej koło Huty Częstochowa powstał na przełomie XVIII i XIX wieku i z tego okresu pochodzą najstarsze groby; zaś ostatni pochówek datowany jest na 1970 rok. Podczas likwidacji częstochowskiego getta w 1943 roku na cmentarz przywożono Żydów, którzy byli natychmiast rozstrzeliwani i grzebani w zbiorowej mogile. O tych tragicznych wydarzeniach przypominają pomniki wzniesione w miejscu kaźni.
Po wojnie cmentarz został uporządkowany i jeszcze przez jakiś czas odbywały się na nim pochówki. Zachowało się tu wiele cennych nagrobków, wśród których można wymienić groby Wolbergów, Oderfeldów, Konów, Bergmanów, Ginsbergów - zamożnych Żydów, którzy przyczynili się do rozwoju Częstochowy. Z kolei grób głównego rabina z lat 1894-1936, Nachuma Asza, wyróżnia się oryginalną formą sarkofagu.
Częstochowski kirkut ukryty z dala od centrum miasta nie jest miejscem znanym i uczęszczanym, lecz skrywa ważną część historii miasta. Wśród zieleni w kamieniach wyryte w kamieniu nazwiska dawnych mieszkańców Częstochowy przypominają o ich zapomnianej obecności w tym miejscu. Nie sposób też zapomnieć o tragicznej historii getta oraz zbrodniach nazistów, którzy na cmentarzu dokonywali masowych egzekucji. To miejsce skłania do refleksji nie tylko w ten jesienny czas.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz